Süreç İyileştirme Yöntemleri / 3.Balık Kılçığı Tekniği

Merhaba arkadaşlar, bu yayında süreç iyileştirme tekniği konusu olan 'Balık Kılçığı' tekniğini ele alacağız, keyifli okumalar bol bilgiler..

BALIK KILÇIĞI

´  Balık kılçığı diyagramı veya Ishikawa diyagramı, bir tür kalite diyagramıdır. Yedi kalite aracından  biridir. İlk defa 1943 yılında Kaoru Ishikawa tarafından kullanılmıştır.

´  İlk zamanlarda Japonya'da büyük kullanım alanlarına yayılmıştır.^[Sonuçları ortaya çıkaran sebepleri ortaya koymak, görselleştirmek ve üzerinde çalışmak için oluşturulur. Balık kılçığı diyagramının genel uygulama alanı ürün tasarımı ve kalite hatalarının engellenmesidir.

Balık Kılçığı Elemanları:

´  Problemi yaratan tüm sebepler bazı değişiklik kaynakları yüzünden oluşur. Sebepler genellikle bu kaynakları tespit edebilmek için ana kategorilere ayrılmıştır. Ve bu kategoriler çoğunlukla aşağıdakileri içerir.

        İnsan: Sürece dahil olan kişileri

        Yöntemler/Metotlar: Sürecin nasıl çalıştırıldığı ve politikalar, prosedürler, kurallar, düzenlemeler, kanunlar gibi belirli gerekleri

        Makineler: Ekipman, bilgisayar, alet vb. türden işin yapılmasını sağlayan cihazlar

         Malzemeler: Hammaddeler, parçalar, kalemler, kağıtlar vb. türden son ürünü üretmekte kullanılanları

        Ölçümler: Kaliteyi değerlendirmek için kullanılan ve süreç tarafından yaratılan verileri

        Çevre: Sürecin çalıştığı yer, zaman, sıcaklık ve kültür gibi koşulları

         Öncelikle sebepleri araştırılacak ilgili kalite unsuru grafiğin en sağına yazılır. Daha sonra ana ve alt sebepler grafiğe eklenerek diyagram tamamlanır. Bu sebepler araştırılırken olabildiğince çok ve uzman kişinin görüşü alınmalıdır. Gerçekliği yakalamak için bu beyin fırtınasının yapılması kaçınılmazdır.

•       Çoğunlukla Pareto analizi ile birlikte kullanılır. Bu suretle, önce ilgili durum için önemli karakteristikler belirlenir. Sonra bu karakteristik üzerinde çalışılarak sebepler araştırılır.

Balık Kılçığının Hazırlanması:

´  Diyagram hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekilde listelenebilir:

•       Sebepler araştırılırken değişik kesimlerin görüşleri alınmalıdır.

•       Herkesin görüşlerini rahatlıkla, çekinmeden söyleyebileceği ortam oluşturulmalıdır.

•       Sebepler yazılırken tarafsız davranmalı, fakat çözülebilir olmalarına özen gösterilmelidir.

•       Diyagramın değişen şartlara göre güncel tutulması sağlanmalıdır.

•       Balık kılçığı diyagramı, genellikle Pareto analizi ile birlikte kullanılmaktadır. Böylece, öncelikli belirlenen kavramlar, ilgili sorun ya da durumun karakteristik nedenleri olurken, detayları daha sonra ayrıntılı bir şekilde işlenerek ortaya çıkartılır. 

Balık Kılçığı Tekniğinin Faydaları

´  Balık kılçığı diyagramı güçlü, çok yönlü ve nitelikli bir araçtır. Balık kılçığı yönteminin 3 temel faydası olduğu söylenebilir:

•       Belirlenen problemle ilgili açık tartışmaya olanak sağlar.

•       Bir problemi oluşturan birçok nedenin görülmesini ve anlaşılmasını sağlar.

•       Çalışan katılımı bütün düzeylerde olacağı için takım içinde daha iyi iletişim sağlar.

    Balık Kılçığı Tekniğine Bir Örnek: